Zamek Spiski — historia oraz informacje dla zwiedzających

Zamek Spiski — historia oraz informacje dla zwiedzających 

Zamek Spiski to bardzo popularna atrakcja na Słowacji, wpisana razem z okolicznymi terenami na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Na turystów czekają potężne ruiny średniowiecznej warowni, ciekawe muzea oraz zapierające dech w piersiach widoki. Interesującym zabytkiem jest również Spiska Kapituła wraz z katedrą św. Marcina oraz najstarsza kalwaria w kraju — Spiska Jerozolima. Jak się tam dostać? Ile kosztują bilety wstępu? Lepiej zwiedzać samemu czy z przewodnikiem? Odpowiadamy na te pytania w artykule.

Spišský Hrad – największy średniowieczny kompleks zamkowy w Europie Środkowej

Zamek Spiski (inaczej Spišský Hrad) zlokalizowany jest na Spiszu, niedaleko miejscowości Spiskie Podgrodzie (Spišské Podhradie) oraz Lewocza (Levoča). Początki warowni datuje się na XII wiek, kompleks zamkowy powstał  w miejscu dawnego grodziska z epoki żelaza i stanowił siedzibę żupana spiskiego (średniowiecznego urzędnika administracji), następnie przechodził w ręce Zapolyów, Habsburgów oraz Csákyów. Pierwotnie budowla miała charakter romański, lecz po licznych przebudowach zainicjowanych przez Imricha oraz Stefana Zapolya zalicza się ją do zabytków gotyckich.

W 1780 roku warownię Spišský Hrad zniszczył pożar, na szczęście udało się ją częściowo odrestaurować. Obecnie możemy podziwiać jedynie ruiny twierdzy, nadal jednak jest to największy średniowieczny kompleks zamkowy w Europie Środkowej (o powierzchni wynoszącej 4 hektary), wpisany razem z okolicznymi terenami na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Zarówno do Zamku Spiskiego, jak i okolicznych atrakcji — Kapituły Spiskiej oraz Jerozolimy Spiskiej ściągają rzesze turystów z wielu różnych, europejskich i nie tylko krajów.

Zamek Spiski — informacje dla zwiedzających

Zamek Spiski zwiedza się samodzielnie (lub w grupach z przewodnikiem) około 2 godzin. Sezon, gdy warownia jest czynna, przypada na miesiące od października do kwietnia. Dla turystów udostępnione zostały dziedziniec środkowy i dolny oraz zamek górny, natomiast ceny biletów wynoszą od 4 do 8 €. Przed przyjazdem warto zainstalować na telefonie aplikację z audioprzewodnikiem w języku polskim, polecamy również skorzystać z papierowych mapek dostępnych przy kasach biletowych.

Dojazd do Zamku Spiskiego jest możliwy:

• samochodem — około 3 godzin z Krakowa, około 2 godzin ze Szczawnicy, Zakopanego lub Nowego Sącza, godzinę z miejscowości Lubowla, 47 minut z Koszyc lub 30 minut z Popradu, parking znajduje się u podnóża zamku, 
• autobusem lub pociągiem ze Spiskiego Podgrodzia.

Jeśli chodzi o trasy piesze, warto sprawdzić szlak ze Spiskiego Podgrodzia. Przejście do potężnej twierdzy zajmie około godziny.

Zamek Spiski – ciekawostki

Z czego znany jest Zamek Spiski? Twierdzę zbudowano na trawertynowym wzgórzu, jest to rodzaj porowatej skały osadowej, zbudowanej z kalcytu i aragonitu, występujący na podłożu wapiennym. Trawertyny są na całym świecie — można je znaleźć na terenie Parku Narodowego Yellowstone, w dolinie Huang long w Chinach, we Francji i Włoszech, na Słowacji, a nawet w Polsce, na terenie Tatr. Starożytni Egipcjanie używali porowatych skał do wyrobu posągów i waz, stąd inna nazwa — alabaster egipski.

Na Zamku Spiskim kręcono w 1992 r. Ostatniego smoka w reżyserii Roba Cohena. Hollywoodzka produkcja opowiada o bezwzględnym królu, niegdyś ocalonym przez smoka oraz rycerzu, który próbuje go obalić. Film zdobył nominację do Oscara w kategorii Najlepsze efekty specjalne. Uhonorowano go również Nagrodą Saturna dla Najlepszego filmu fantasy. Nikogo nie powinno dziwić, że na hollywoodzki plener wybrano właśnie kompleks zamkowy Spišský Hrad. Pozostałości twierdzy są bowiem określane mianem najbardziej fotogenicznego miejsca w regionie Koszyc.Spiska Kapituła — zabytek, który został wpisany na listę UNESCO razem z Zamkiem Spiskim

Wybierając się na Słowację, warto wygospodarować więcej czasu i odwiedzić nie tylko Zamek Spiski, ale także okoliczne atrakcje wpisane na listę UNESCO. Mowa np. o Spiskiej Kapitule (Spišská Kapitula). Dzielnica miasta Spiskie Podgrodzie była kiedyś samodzielnym miasteczkiem warownym, natomiast obecnie jest nazywana „słowackim Watykanem”. Na jej terenie znajduje się słynna, późnoromańska katedra św. Marcina z XIII wieku, późnobarokowy pałac biskupi oraz wieża zegarowa z 1793 roku. 

Katedrę św. Marcina w Spiskiej Kapitule zwiedza się około godziny, samodzielnie (w kasie można dostać foldery w języku polskim) lub z przewodnikiem, ceny biletów wynoszą od 1,50 do 3 €. Pierwotnie budowla sakralna miała charakter romański, natomiast obecnie większość jej elementów jest gotycka. W bliskiej okolicy Spiskiej Kapituły znajduje się również osadzony na wzgórzu trawertynowym rezerwat przyrody Sivá Brada. Miejsce jest znane ze źródeł mineralnych o właściwościach leczniczych, utworzono tam również sztuczny gejzer z wodą mineralną Ondrej, do którego ustawiają się w kolejce turyści z butelkami i kanistrami.

Spiska Jerozolima — najstarsza kalwaria na Słowacji

W miejscowości Spiskie Podgrodzie zlokalizowana jest także najstarsza kalwaria na Słowacji, datowana na 1666 rok — Spiska Jerozolima. Czas zwiedzania ogromnego terenu wynosi około 2 godzin, to historyczne miejsce pielgrzymek znajduje się na malowniczym wzgórzu z pięknym widokiem na kompleks zamkowy Spišský Hrad oraz Spiską Kapitułę. To nie lada atrakcja dla osób wierzących, ponieważ kapliczki i stacje Drogi Krzyżowej zostały rozmieszczone na wzór Jerozolimy z czasów Jezusa Chrystusa.

Zamek Spiski, Spiskie Podgrodzie, Spiska Kapituła, a także Spiska Jerozolima to wyjątkowe miejsca na mapie Słowacji. Będąc w bliskiej okolicy, Pieninach Słowackich czy Tatrach, koniecznie trzeba je odwiedzić. Wpisane na listę UNESCO zabytki zachwycają majestatem i przywodzą na myśl dawne, średniowieczne czasy. To również ciekawa propozycja na wycieczkę dla osób wierzących, Spiska Jerozolima stanowi bowiem sanktuarium, do którego ściągają tłumnie turyści z wielu pobliskich krajów.